Tarımın Başkentinde Pazar Neden Bu Kadar Pahalı?

Aynı Ürün, Aynı Esnaf… Fiyat Neden Değişiyor?

PAZAR TARLADAN PAHALIYSA, ORADA BİR ŞEYLER YANLIŞTIR!

“Kumluca tarımın başkenti” diyoruz.

Ama gelin görün ki, bu başkentte pazara çıkan vatandaşın cebi her geçen gün biraz daha yanıyor.

Kısa süre önce “Bu fiyatlar çiftçiyi dibe götürür” başlıklı bir köşe yazısı kaleme almıştım. O yazıda üreticinin yaşadığı sıkıntıyı anlatmıştım.

Bugün ise Kumluca halkının pazar yerindeki ortak serzenişini yazıyorum.

Bildiğiniz üzere ilçemizde Perşembe ve Cuma günleri pazar kuruluyor. Merkezdeki pazar yeri yeni yerine taşındı. Taşınma süreci sancılı oldu, kura yöntemiyle yerler belirlendi. Bazı pazarcı esnafı memnun kalmadı. Açık söyleyeyim, haklı gerekçeleri de var; bu ayrı bir tartışma konusu.

Ama bugün mesele pazarcının yeri değil, fiyatların yeri.

Kumluca halkı pazar fiyatlarının çok yüksek olduğu konusunda neredeyse fikir birliği içinde.

İşin garibi şu:

Tarımın kalbi burada atıyor.

Birçok sebze-meyve ilçemizin tarlasından, serasından çıkıyor.

Ama pazara geldiğinde fiyatlar el yakıyor.

Ben de zaman zaman pazar alışverişi yapan biriyim.

Gözümle gördüğüm, cebimle hissettiğim bir gerçek var:

Kumluca pazarı pahalı.

Üstelik aynı pazarcı esnafı Finike’de de tezgâh açıyor.

Aynı ürün, aynı esnaf…

Ama Finike’de daha ucuz.

Tesadüfen Antalya merkezde kurulan bir pazara gittiğimde ise şunu net gördüm:

Bazı ürünlerde Kumluca’ya göre yarı yarıya fiyat farkı var.

Şimdi sormak gerekiyor:

Sebzenin neredeyse tamamını kendi ilçemizde üretiyorken, bu farkın sebebi ne?

Benim bir teorim var:

Kumluca’nın ticari hareketliliği, nüfus yapısı ve alım gücünün yüksek olması, fiyatların bilinçli şekilde yukarıda tutulmasına neden oluyor.

“Nasıl olsa alıyorlar” mantığı…

Finike ise emekli ilçesi. Alım gücü daha sınırlı. Orada fiyatlar mecburen aşağı çekiliyor.

Ama bir neden daha var ki, asıl önemli olan o.

Finike Belediyesi’nin yıllardır uyguladığı bir denetim sistemi var.

Zabıta ekipleri pazarda:

• Ürünün faturasını,

• Giriş maliyetini,

• Satış fiyatını

kontrol ediyor.

Yani keyfe göre fiyat yok.

Peki aynı uygulama Kumluca’da var mı?

Açık konuşayım, bilmiyorum.

Ancak görüştüğüm bazı pazarcı esnafı, Kumluca’da bu tür detaylı bir denetimin yapılmadığını söylüyor.

Belediye aksini söylüyorsa, elbette dikkate alınmalı.

Ama eğer denetlenmiyorsa, derhal denetlenmelidir.

Bu, belediyenin asli görevidir.

Üreticiden 20 liraya alınan bir ürünün, pazarda 60 liraya satılması kabul edilemez.

Maliyet hesaplanır, üzerine makul bir kâr marjı konur.

Ama yüzde yüz, yüzde yüz elli kâr diye bir şey olmaz.

Burada bir parantez açmak istiyorum.

Pazarcı esnafı da zor durumda.

Yer kirası, nakliye, mazot, işçilik, fire…

Bunların hiçbiri yok sayılmamalı.

Birçok pazarcı esnafı diyor ki:

“Biz de bu fiyatlardan memnun değiliz ama maliyetler arttı.”

Bu da doğrudur.

O yüzden mesele pazarcıyı suçlamak değil.

Mesele sistemi doğru kurmak, denetimi adil yapmak.

Unutulmamalı:

Pazarcı kazanacak, evet.

Ama vatandaş ezilerek değil.

Kumluca tarımın başkentiyse, bu başkentte yaşayan insanlar pazardan korkarak değil, güvenle alışveriş yapabilmelidir.

Mesele bağcıyı dövmek değil.

Mesele üzümü gerçekten adil fiyata yemek.

Kalın sağlıcakla…